3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası kapsamında düzenlenen, “Beyin Ölümünden Yaşama: Organ Bağışında Süreçler ve Engeller” paneli, 4 Kasım Salı günü İstanbul Okan Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Türkiye’de yılda yaklaşık 5 bin civarı organ nakli ameliyatı yapıldığını hatırlatan Prof. Dr. Gürkan, “Bir bağışla en az 5 kişiye hayat vermek mümkün. Henüz hayattayken organ bağışında bulunun ve bunu gururla ailenizle ve sevdiklerinizle paylaşın” çağrısında bulundu.
Sağlık Bakanlığı’nın 2025 verilerine göre Türkiye’de 32.982 kişi organ nakli için sıra bekliyor. Bunun 25.651’i böbrek nakli için bekleyenlerden oluşuyor. Ancak bu noktada ailelere de zor ve büyük bir görev düşüyor. Türkiye’deki hukuki uygulamalara göre beyin ölümü sonrası organ bağışında kişinin yazılı beyanı esas alınsa da uygulamada aile izni için fikir birliği aranıyor. Aileden tek bir kişinin dahi izninin olmaması, bağış söz konusu olsa da organların alınmasında bir engele dönüşebiliyor. Rakamlar da bunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. 2025 yılında beyin ölümü tanısı alan 1801 vakadan 1405’i aile izni olmadığı için kullanılamazken, aile izni olan 396 bağışçının tıbbi uygunluk nedeniyle sadece 250’si kullanılabildi.
BAĞIŞ Panelin konuşmacılarından, İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Bölüm Başkanı ve Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alp Gürkan, beyin ölümü sonrası bağışlanan organlarla yapılan nakil sayılarının ülkemizde halen çok düşük seviyelerde olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Batı ülkelerinin tersine ülkemizdeki böbrek nakillerinin yüzde 80’i canlı vericilerden yapılırken, sadece yüzde 20’si beyin ölümü sonrasında bağışlanan organlarla yapılıyor” dedi.
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Umut Caner Canoğlu da eğer canlı verici yoksa organ bağışı için yoğun bakım şartlarında beyin ölümü tanısına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Panelin bir diğer konuşmacısı Av. Zafer İşeri, organ bağışının ve nakil süreçlerinin hukuksal boyutlarıyla ilgili merak edilen hususları paylaşırken, organların adaletli dağıtımının yasal güvence altında olduğuna, şahıslara özel düzenleme ve işlem yapılamayacağına dikkat çekti.
İstanbul Organ ve Doku Nakli Bölge Koordinasyon Merkezi Organ Nakli Koordinatörü Dilek Kasap Yakın ise yaptığı sunumda, organ nakil ve bağış süreçlerinin nasıl işlediği hakkında bilgiler verdi.
